Noże tokarskie jak sama nazwa wskazuje wykorzystywane są do tokarek, które można stosować przy skrawaniu. Noże tokarskie mają tylko jedno ostrze i przy jego użyciu możemy wykonać toczenie zewnętrzne i wewnętrzne. Obrabiany materiał zazwyczaj jest w kształcie bryły obrotowej i przy użyciu noży tokarskich możliwe jest nadanie mu docelowego kształtu. Oprócz toczenia za ich pomocą można wykonać przecinanie, wcinanie, gwintowanie a także rowkowanie. Tokarki są dosyć popularnym urządzeniem do robienia gwintów. Z czego wygląda nóż tokarski i jakie są jego modele? Jakich innych maszyn wykorzystamy do wytwarzania gwintów?
Budowa i wygląd noża tokarskiego
Nóż tokarski zbudowany jest z dwóch elementów – roboczego i chwytowego. Część chwytowa montowana jest bezpośrednio w tokarce, część robocza natomiast zawiera kilka innych fragmentów i to dzięki niej możliwa jest praca noża. Jej elementem jest powierzchnia natarcia oraz przyłożenia, krawędź skrawająca, ostrze i naroże. Każda z tych części pełni inne zadanie i wystarczy, że zabraknie jednej z nich a nóż nie będzie spełniał swojego zadania. Noże tokarskie wykonane mogą być ze stali szybkotnącej i znajdą wtedy zastosowanie przy obróbce stali, staliwa, żeliwa oraz miękkiego mosiądzu. Drugi surowiec, z którego mogą być wykonane to płytki zrobione z węglików spiekanych, dzieli się je jeszcze na rodzaj S i H i każde będą wykorzystywane przy innych materiałach.
Na jakie kategorie można podzielić noże tokarskie?
Noże tokarskie klasyfikować można ze względu na różne wyznaczniki. Przeważnie spotkać można się z podziałem ze względu na technikę kształtowania. Wtedy wyodrębniamy noże punktowe, kształtowe oraz obwiedniowe. Noże punktowe dotykają się z obrabianym materiałem punktowo, czyli tylko wierzchołkiem ostrza. Noże kształtowe będą kształtowały materiał brzegiem ostrza, a noże obwiedniowe charakteryzują się formowaniem poprzez przetaczanie się po powierzchni.
Inną metodą na podział noży tokarskich będzie ze względu na ich budowę.
Wyróżnimy w takich sytuacjach noże tokarskie jednolite, składane, noże z płytką lutowaną oraz noże oprawkowe. Te pierwsze będą zrobione z jednego typu surowca i najczęściej jest to stal, składane za to będą miały wymienne płytki z węglików spiekanych. Noże mające płytkę lutowaną wykorzystywane są do toczenia wzdłużnego, zewnętrznego oraz wewnętrznego, ale także do przecinania i planowania. Noże oprawkowe za to tworzą nowe noże tokarskie o asymetrycznych kształtach – promieniowych, przezieraków, wytaczaków i zdzieraków.
Obróbka gwintów – jakich narzędzi oprócz noży tokarskich możemy do tego użyć?
Gwinty można tworzyć na kilka różnych technik. Rozróżnić można obróbkę za pomocą walcowania, frezowania, szlifowania, nacinania gwintownikiem, nożami stycznymi wagnera albo nacinania na tokarce.
Dostępne na rynku noże styczne wagnera są niezmiernie profesjonalnym oraz skomplikowanym narzędziem, ale przy wykorzystaniu ich proces obróbki przebiega niesamowicie szybko.
Najprostszymi technikami jest nacinanie na gwintowniku i nacinanie gwintu narzynką. Bardzo często mogą być wykorzystywane również w przydomowych warsztatach jeśli tylko posiadamy odpowiednie narzędzia. Warto jednak pamiętać, że na gwintowniku wykonamy jedynie gwinty wewnętrzne, a za pomocą narzynki gwinty zewnętrzne.
Źródło: Szlifmet – noże wagnera